Béo phì: Phòng và điều trị. (ảnh minh họa).	Béo phì: Phòng và điều trị Biện pháp phòng và điều trị Chia sẻ bí quyết chăm sóc SỨC KHỎE cho mọi nhà!

Béo phì: Phòng và điều trịBiện pháp phòng và điều trị

Biện pháp phòng và điều trị   

a.    Không dùng thuốc

Chế độ ăn uống: Nên ăn nhiều rau củ, trái cây, thức ăn hấp, luộc, ngũ cốc còn nguyên vỏ, cung cấp các dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể luôn khỏe mạnh trong giai đoạn giảm cân... Nên hạn chế tinh bột và các chất béo, chất ngọt trong bữa ăn hàng ngày, nhưng không được bỏ bữa. Cần bỏ thói quen ăn vặt, tránh tối đa các trường hợp ăn vì những lý do khác như buồn miệng, chán nản, cô đơn, hoặc căng thẳng... Không nên dự trữ thức ăn giàu năng lượng như: bánh kẹo, chocolate, bơ, mứt, nước ngọt, kem...

Chế độ tập luyện: Trong tập luyện giảm cân, việc lựa chọn loại hình tập luyện rất quan trọng. Có hai phương pháp tập dược nhiều người lựa chọn là đi bộ và tập aerobic. Đi bộ là loại hình tập tốt và an toàn nhất cho mọi người, mọi lứa tuổi mà chẳng tốn kém. Hơn nữa bạn nên có ý thức tập luyện giảm cân mọi lúc, mọi nơi bằng cách tăng cường đi lại, lên xuống cầu thang, bưng bê đồ đạc... thay cho nằm, ngồi, đứng một chỗ. Tập luyện với các phương tiện, máy móc, dụng cụ xoa bóp, tắm hơi... tốn kém mà ít có hiệu quả. Những loại hình này lại khó duy trì lâu dài. Do vậy bạn nên kết hợp giữa việc đi bộ hay tập aerobic và các phương pháp tập với dụng cụ thì hiệu quả sẽ tốt hơn. Phải kết hợp việc tập luyện và chế độ ăn kiêng khoa học thì việc giảm cân mới thực sự hiệu quả.

Việc tập luyện đều đặn và thường xuyên không làm tăng cảm giác thèm ăn. Chỉ khi tập ít lần trong tuần rồi tập cố, tập bù, bạn mới ăn tăng số lượng sau mỗi lần tập. Khi tập luyện, không nên hạn chế uống nước nếu thấy khát. Hãy uống nước theo nhu cầu. Nhịn uống không phải là biện pháp hữu hiệu để giảm cân. Sự thiếu nước sẽ dẫn đến rối loạn nước và điện giải trong cơ thể. Bạn nên tạo thói quen đọc nhãn hiệu bao bì để chọn lựa thực phẩm phù hợp (không hoặc ít béo, không đường, ít cholesterol)

Yếu tố tâm lý cũng rất quan trọng với người đang muốn giảm cân. Không bao giờ nản chí và cũng không quá căng thẳng về cân nặng của mình. Khi rơi vào trạng thái căng thẳng, các phương pháp giảm cân của bạn sẽ kém hiệu quả. Tinh thần thoải mái và lòng quyết tâm kiểm soát cân nặng sẽ giúp bạn chống lại những ký mỡ thừa dễ dàng hơn.

b.    Dùng thuốc và các nhóm thuốc

Thuốc “loại cũ”: nhóm thuốc gây chán ăn (amphetamin, redux, phentermin, fenfluramin...); nhóm thuốc làm đầy ống tiêu hóa gây no nên giảm ăn (décorpa, coréine...); và nhóm thuốc làm tăng sự chuyển hóa. Các nhóm thuốc này có thuốc thì độc, có thuốc thì bất tiện khi sử dụng, gây khó chịu... nên hiện nay rất ít dùng.

Nhóm có nguồn gốc thảo mộc

Trên cơ sở nghiên cứu các chất từ cây cỏ này, hoặc loại cây khác, thấy có tác dụng làm tăng tiêu hao năng lượng của cơ thể; hay là tăng chuyển hóa chất béo; tăng cường khả năng khử các gốc tự do, có khả năng chống béo phì.

Dùng thuốc giảm béo có nguồn gốc thảo mộc thì an toàn, phần lớn là không độc hại.

Các thuốc mới xuất hiện gần đây

Sibutramin: Làm giảm cảm giác ngon miệng theo cơ chế ức chế sự tái hấp thu các chất sinh học serotonin và nor-adrenalin tại khớp nối dây thần kinh. Điều đó gây cản trở sự dẫn truyền thần kinh từ ống tiêu hóa về vùng dưới đồi (hypothalamus) để không còn sự kích thích gây đói, do đó ăn giảm đi. Tuy nhiên nó cũng có tác dụng không mong muốn là tăng huyết áp, nhức đầu, mạch nhanh...

Orlistat: Ngăn cản men thủy phân chất béo (enzym lipase) ở ruột. Chất béo (lipid) khi ăn vào ruột phải phân cắt thành các dạng đơn giản chủ yếu dưới dạng acid béo, monoglycerid, glycerol, sterol mới được cơ thể hấp thụ. Sự phân cắt này được thực hiện là nhờ có enzym lipase của dịch tụy và dịch ruột. Nếu hạn chế được hoạt tính của men này thì chất béo không hoặc ít được hấp thu vào cơ thể. Tác dụng của thuốc này là gắn với enzym lipase, làm cho lipase của dịch tụy và dịch ruột bị giảm bớt hoạt tính, sự tiêu hóa hấp thu chất béo bị giảm đi khoảng 30%. Nhờ vậy lượng calo đưa vào cơ thể giảm dẫn đến sự giảm trọng lượng cơ thể. Tác dụng phụ không mong muốn phổ biến của orlistat là phân có nhiều mỡ, mót đại tiện, bởi lẽ dầu mỡ không được hấp thu sẽ được thải ra theo phân nhờn hoặc lỏng. Song tác dụng không mong muốn này sẽ giảm dần khi dùng quen thuốc.

Thuốc giảm tích tụ mỡ (cardiobil, calotine...): Bản chất có chứa chất L-carnitine. Carnitine có trong tất cả các mô của cơ thể người (cơ, xương, tim, thận, gan...) và chỉ có ít trong máu, sữa. Nó tham gia chuyển hóa lipid nội bào dưới dạng axyl carnitine. Ở mức độ tế bào chuyển hóa năng lượng được điều hòa bằng cơ chế phức tạp bảo đảm cho tế bào hoạt động được bình thường. Các chất béo muốn vào được trong tế bào để phân giải biến thành năng lượng cung cấp cho hoạt động của cơ thể phải nhờ đến một chất chuyên chở duy nhất là carnitine – như vậy carnitine là chất cơ bản của sự phân giải chất béo. Nếu cơ thể bị thiếu carnitine sẽ không phân giải được chất béo để giải phóng năng lượng, thì chất béo sẽ tích tụ lại – đó chính là nguyên nhân của sự béo mỡ. Ở những người béo vì lý do nào đó chất carnitine hoạt tính kém, hoặc bị giảm đi cùng với tuổi đời nên dễ sinh ra chứng béo phì. Thuốc có carnitine làm tăng các phản ứng bêta-ôxy hóa để tăng phân giải chất béo của cơ thể, tạo thêm năng lượng cho các tế bào, do đó giảm tích tụ mỡ có tác dụng giảm béo phì. Ngoài ra, còn làm giảm sự chảy nhão của cơ bắp do tăng năng lượng trong các tế bào.

Cellulose: khi tiếp xúc với niêm mạc dạ dày sẽ phình to lên hàng ngàn lần cỡ quả bóng tennis gây cảm giác no làm người thừa cân không còn muốn ăn nữa. Duy trì điều này khiến họ giảm cân.

-> Tuy nhiên, muốn giảm béo có kết quả tốt, không nên chỉ trông cậy vào thuốc cho dù đó là thuốc “đời mới nhất”. Các thuốc đều mang tính tạm thời, sau khi ngừng thuốc sẽ béo trở lại, thậm chí béo hơn. Đó là chưa nói tới các thuốc “loại cũ” có những tác dụng phụ nguy hại. Bởi vậy thuốc chỉ nên coi là thứ hỗ trợ thêm, còn phương pháp giảm béo chủ yếu là điều chỉnh lại chế độ ăn: giảm calo bằng cách hạn chế chất lipid, giảm bớt chất đường – bột (glucid), ăn nhiều rau quả tươi. Song song với việc cơ cấu lại bữa ăn hợp lý là năng vận động chân tay, tập thể dục thể thao có tác dụng tích cực giảm béo, mà cơ thể khỏe mạnh. 

Các tin bài liên quan:

>>> Cây thuốc, bài thuốc giúp giảm cân hiệu quả

>>> Những câu hỏi thường gặp về béo phì